Psychologia pozytywna w coachingu, to podejście, które koncentruje się na odkrywaniu i rozwijaniu mocnych stron, budowaniu wartości oraz osiąganiu trwałego dobrostanu przez osoby korzystające z usług coachingowych. Podstawą tego podejścia jest założenie, że każdy człowiek ma unikalne zasoby i potencjał, które mogą być wykorzystane do realizacji osobistych i zawodowych celów (Smółka, 2009).
W kontekście coachingu psychologia pozytywna pomaga klientom nie tylko radzić sobie z trudnościami, ale także dążyć do rozwoju, eudajmonii oraz pełniejszego wykorzystywania swojego potencjału. Refleksja nad tym podejściem wskazuje, że coaching oparty na zasadach psychologii pozytywnej staje się narzędziem wspierającym transformację i samorealizację, szczególnie w obliczu wyzwań współczesnego świata.
Psychologia pozytywna, koncentrująca się na badaniu pozytywnych aspektów ludzkiego życia, ma ogromny wpływ na coaching, pomagając jednostkom rozwijać swoje mocne strony, zwiększać poczucie szczęścia i dobrostanu oraz poprawiać jakość życia. W tym kontekście szczególne znaczenie mają trzy teorie, które stanowią fundament psychologii pozytywnej w coachingu: Teoria autentycznego szczęścia, Teoria dobrostanu PERMA oraz Koncepcja cnót i mocnych stron charakteru. Te podejścia oferują narzędzia i techniki, które coachowie mogą wykorzystać do wspierania klientów w osiąganiu pełni ich potencjału.
Teoria autentycznego szczęścia, opracowana przez Martina Seligmana, jest jedną z podstawowych teorii psychologii pozytywnej. Zgodnie z nią, autentyczne szczęście to nie tylko subiektywne poczucie przyjemności, ale również głęboka satysfakcja z życia wynikająca z angażowania się w aktywności, które dają poczucie sensu i celu. Seligman wyróżnia trzy komponenty szczęścia:
Przyjemność (hedonizm) – odnosi się do chwilowych doświadczeń przyjemności, które mogą pochodzić z prostych czynności, takich jak jedzenie, muzyka czy spędzanie czasu z bliskimi.
Zaangażowanie (flow) – związane z byciem w pełni zanurzonym w jakiejś aktywności, przy jednoczesnym poczuciu, że stawiane wyzwania są zgodne z umiejętnościami danej osoby.
Znaczenie (sense of meaning) – dotyczy poczucia, że życie ma cel, a człowiek angażuje się w działania, które mają większy sens, np. pomaganie innym, realizowanie pasji czy dążenie do wyższych celów.
W kontekście coachingu, teoria autentycznego szczęścia może być wykorzystywana do pomagania klientom w odkrywaniu, co sprawia im prawdziwą radość, a także w odkrywaniu głębszego sensu życia. Coach może wspierać klienta w identyfikowaniu jego pasji, rozwijaniu umiejętności w danym obszarze oraz dążeniu do wyższych celów, co prowadzi do poczucia spełnienia.
Teoria dobrostanu PERMA to rozwinięcie teorii autentycznego szczęścia i stanowi kompleksowy model, który opisuje, co składa się na prawdziwy dobrostan. PERMA to akronim, który odnosi się do pięciu głównych elementów, które Seligman uważa za kluczowe dla osiągnięcia pełni życia:
P – Positive Emotion (Pozytywne emocje) – obejmuje doświadczanie pozytywnych emocji, takich jak radość, zadowolenie, spokój, miłość. Poczucie szczęścia, satysfakcji z życia oraz pozytywne nastawienie wpływają na ogólny dobrostan.
E – Engagement (Zaangażowanie) – jest to głębokie zaangażowanie w aktywności, które sprawiają, że czujemy się w pełni zmotywowani i skoncentrowani, zwłaszcza kiedy osiągamy stan tzw. "flow" (przepływu).
R – Relationships (Relacje) – dobre, wspierające relacje międzyludzkie są fundamentem zdrowia emocjonalnego i sukcesu życiowego. Bliskie, pozytywne relacje sprzyjają poczuciu przynależności i wsparcia.
M – Meaning (Znaczenie) – poczucie, że nasze życie ma sens i jest związane z czymś większym niż tylko nasze codzienne potrzeby. Może to obejmować działania związane z pracą, rodziną, religią czy pomaganiem innym.
A – Accomplishment (Osiągnięcia) – poczucie spełnienia związane z osiągnięciami i sukcesami w różnych dziedzinach życia. To dążenie do celów, pokonywanie trudności i czerpanie satysfakcji z postępów.
W kontekście coachingu, teoria PERMA jest doskonałym narzędziem do oceny i pracy nad różnymi aspektami życia klienta. Coachowie mogą używać tej teorii, aby pomóc klientom w zwiększaniu pozytywnych emocji, angażowaniu się w pełni w życie, budowaniu głębokich relacji, znajdowaniu sensu w działaniach oraz wyznaczaniu i realizowaniu ambitnych celów. Każdy z tych elementów wpływa na dobrostan i pozwala na pełniejsze życie.
Koncepcja cnót i mocnych stron charakteru została szczegółowo opracowana przez Christophera Petersona i Martina Seligmana w ramach tzw. "classifications of character strengths". W ramach tej koncepcji wyróżnia się 24 cnoty, które są uznawane za kluczowe dla rozwoju osobistego i osiągania dobrostanu. Cnoty te obejmują takie cechy jak odwaga, uczciwość, wrażliwość, nadzieja, wdzięczność, sprawiedliwość, miłość, umiejętność wybaczania i inne.
Zgodnie z tą koncepcją, każdy człowiek posiada unikalną kombinację mocnych stron, które mogą być rozwijane i wykorzystywane w różnych kontekstach życiowych. Kluczowym celem jest pomaganie klientowi w odkrywaniu, rozwoju i stosowaniu swoich mocnych stron w życiu osobistym i zawodowym. Dążenie do wykorzystania swoich cnót w codziennym życiu sprzyja poczuciu spełnienia, radości i dobrostanu.
W coachingu, koncepcja cnót i mocnych stron charakteru jest wykorzystywana do wspierania klientów w rozwoju ich osobistego potencjału. Coachowie mogą pomóc klientom zidentyfikować i rozwijać ich kluczowe mocne strony, co może prowadzić do większej satysfakcji z życia oraz większej efektywności w dążeniu do celów.
Psychologia pozytywna dostarcza cennych narzędzi i teorii, które w znaczący sposób wspierają rozwój klientów w coachingu. Teoria autentycznego szczęścia, teoria dobrostanu PERMA oraz koncepcja cnót i mocnych stron charakteru stanowią solidne podstawy, które pomagają jednostkom w osiąganiu pełni życia, lepszego samopoczucia oraz większej efektywności w realizacji celów. Zastosowanie tych teorii w praktyce coachingowej pozwala na holistyczne podejście do rozwoju osobistego, uwzględniając zarówno emocjonalne, jak i poznawcze aspekty ludzkiego potencjału.
Wellbeing Coaching, Workshops & Sauna
32-091 Michałowice, ul. Czekoladowa 12
2024 Wszelkie prawa zastrzeżone